Lewicowo.pl – Portal poświęcony polskiej lewicy demokratycznej, patriotycznej i niekomunistycznej

Logo Lewicowo

Prawa pracownicze

Stanisław Wrzosek: Bunt łódzki w roku 1892*

Śmierć towarzyszy tylko podniecała pozostałych. Ze szczególną zaciętością odbijano jeńców. Jeńcy ci, zanim zostali wzięci, bronili się wściekle, raniąc i zabijając żołnierzy; sami też szli potem pokrwawieni, poranieni, ale z dumnym wejrzeniem. Gdy spotkanym towarzyszom udawało się ich odbić, to duch jeszcze wzrastał. Jedną partię jeńców udało się jednak silnemu oddziałowi wprowadzić do więzienia i tam natychmiast zaczęto ich katować na dziedzińcu, za zamkniętymi bramami. Krzyk katowanych tak podziałał na tłum, który się zebrał przed wejściem, że pomimo ognia, dawanego przez żołnierzy, rzucił się do szturmu z niewypowiedzianą zaciekłością. Bramy zostały i tu wyłamane; więzienie – zdobyte. Czytaj dalej →

Tadeusz Podgórski: Bezwolny kolos [1967/68]

Na 157 członków CRZZ można się tam doliczyć tylko niespełna dwudziestu robotników, a pracowników umysłowych niższych szczebli nie więcej jak czterech. Reszta władz związkowych to profesjonaliści, funkcjonariusze aparatu organizacyjnego, a nawet typowi przedstawiciele administracji przemysłowej. Tak więc w składzie CRZZ znalazło się nie wiadomo na jakiej podstawie i jakim prawem aż 12 dyrektorów przedsiębiorstw oraz 24 przedstawicieli wyższych i średnich szczebli administracji państwowej. Uzupełnia ten skład 9 prezesów centralnych instytucji państwowych, ze zrozumiałych chyba względów bardziej związanych z aparatem władzy komunistycznej niż ze światem pracy. A zatem rzecznikami interesów świata pracy w Polsce „Ludowej” są teraz ci sami ludzie, którzy reprezentują interesy państwowego pracodawcy. Czytaj dalej →

Stefania Sempołowska: Związki zawodowe nauczycielskie [1919]

Najlepiej zorganizowane nauczycielstwo nie zyska wśród społeczeństwa i zyskać nie może poparcia swych żądań, jeśli nie będzie czyniło zadość swym obowiązkom, jeśli w dążeniach swych i celach ograniczymy się tylko do sprawy własnych interesów, z pominięciem interesów szkoły, dziecka kształcącego się w tej szkole. Czytaj dalej →

Maurycy Orzech: Walka z żydowskim światem pracy [1936]

Jedna z legend, którymi antysemici w Polsce operują, głosi, że Żydzi w Polsce – to sami bankierzy, fabrykanci, kamienicznicy. Fakt, że w Polsce istnieje żydowski świat pracy, że olbrzymie rzesze Żydów żyją z pracy swych rąk – polscy antysemici skwapliwie przemilczają. Czytaj dalej →

ZSZ: Uchwały III Kongresu klasowych związków zawodowych [1925]

Konstatując, że prywatna gospodarka kapitalistyczna doprowadziła do ruiny całe życie ekonomiczne Państwa, powodując przez to wyniszczenie pracującej ludności na wsi i w mieście, Kongres postanawia rozpocząć bezpośrednią walkę o upaństwowienie dojrzałych do tego gałęzi przemysłu, a zwłaszcza całego kopalnictwa, oraz o poddanie trustów i syndykatów jak najdalej idącej kontroli zrzeszeń robotniczych i Państwa. Równocześnie Kongres domaga się przyznania klasie robotniczej odpowiedniego decydującego wpływu na kierownictwo całej produkcji przemysłowej i rolniczej oraz na handel i komunikację. Czytaj dalej →

Antoni Zdanowski: Szczęście Luizy [1935]

Trzy tygodnie już walczą górnicy o to, by to postanowienie sądu zostało zmienione. Dotąd walczą bez skutku. Było ich z początku 32 – 5 zachorowało, zmusili ich do powrotu na powierzchnię. 27 leży na deskach i czeka... albo grozi, że o ile sąd nie wyda sprawiedliwego wyroku, skończą ze sobą od razu w gazie, który się po niemiecku nazywa „matt”. Czytaj dalej →

Eugenia Pragierowa: Pracownicy umysłowi a praktyka organizacyjna [1937]

Świadomość klasowa pracowników umysłowych kształtuje się w warunkach dalekich od prostoty. Jest ona jakby wypadkową dwu elementów przeciwstawnych: gospodarczego, który, jako wyraz funkcji pracownika najemnego prowadzi do przymierza, do zespolenia się z ogółem klasy robotniczej, oraz socjalnego, który ujawnia łączność z klasami posiadającymi. Czytaj dalej →

Halina Krahelska: O rzeczywistą ochronę pracy kobiet [1932]

W rzeczywistości działalność tej organizacji w niczym nie wpływa na podniesienie zarobków kobiecych, natomiast uderza z całą gwałtownością w idee ochrony pracy kobiet, upatrując w niej upośledzenie kobiet w stosunku do mężczyzn. Tej to organizacji zawdzięczamy, że pod obrady XV Międzynarodowej Konferencji Pracy w Genewie (w czerwcu 1931) weszła sprawa rewizji konwencji o zakazie pracy nocnej dla kobiet. Tylko dzięki energicznej i solidarnej postawie przedstawicieli grupy robotniczej różnych krajów, sprawa owej rewizji obecnie upadła. Czytaj dalej →

„Robotniczy Przegląd Gospodarczy”: III Rzesza – nowoczesne niewolnictwo [1936]

Do Arbeitsfrontu należą wszyscy ludzie pracy, za jakich w Niemczech uważa się zarówno robotników, pracowników umysłowych, jak i pracodawców i wolne zawody. Pracodawcy i robotnicy są ściśle ze sobą organizacyjnie związani w podstawowej komórce organizacyjnej Arbeitsfrontu – zakładzie pracy. Już więc sama struktura organizacyjna Arbeitsfrontu przesądza w dużej mierze o kierunku jego działalności. Wiąże ona wszystkich ludzi danego zakładu pracy, nie może więc mieć na celu obrony interesów jednej strony – robotników, ale ogólny: dobro produkcji. Czytaj dalej →

Zygmunt Żuławski: 8-godzinny dzień pracy [1924]

Stojąc na jednej z najbardziej zagrożonych pozycji, klasa robotnicza w Polsce nie może za żadną cenę dopuścić do złamania ustawy o 8-godzinnym dniu pracy. Żaden argument o konieczności wzmożenia pracy i ratowania przemysłu polskiego przed zalewem obcych nie może być dość silny, byśmy co do czasu pracy wchodzili w jakikolwiek kompromis i godzili się na najmniejsze choćby ustępstwa. Konkurencja pomiędzy przemysłowcami poszczególnych krajów nie może się odbywać kosztem warunków pracy klasy robotniczej. Czytaj dalej →

W. Mariański: Sprawa pracownicza w polskiej spółdzielczości spożywców [1933]

Oszczędność stowarzyszenia, osiągnięta przy złym wynagrodzeniu pracowników, nie jest oszczędnością, bo pochodzi z wyzysku pracy. Stowarzyszenia spółdzielcze mogą robić oszczędności na wszystkim, tylko nie na wynagradzaniu pracy. Czytaj dalej →

Tadeusz Podgórski: Samorząd robotniczy PRL [1966]

Rady robotnicze powstały samorzutnie i z inicjatywy samych robotników. Były próbą – przynajmniej częściową – wyzwolenia się klasy robotniczej z partyjnego jarzma „dyktatury proletariatu”. Czytaj dalej →

Adam Mickiewicz: Osiedla robotnicze [1849]

Los osiedli robotniczych zależy od samych robotników. Niech nie zapominają, że właśnie chwytając za broń dla położenia kresu powszechnemu cierpieniu i nędzy, że właśnie z okrzykiem: „Niech żyje Francja, niech żyją Włochy, niech żyje Polska!”, oni, którzy nie mieli gdzie złożyć głowy, zdobyli prawo do życia w osiedlach. Czytaj dalej →

Feliks Perl: Od "kas oporu" do 1 maja [1910]

Zjawia się syn p. Poznańskiego, lecz zamiast rozmówić się z robotnikami, pyta się, kto pierwszy podburzał do buntu. Robotnicy zdumieli się, lecz nagle występuje jeden z nich, wymierza policzek p. Poznańskiemu i mówi: „jam pierwszy”. Czytaj dalej →

Deklaracje Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża [1978]

Dziś, w przededniu 1 maja, święta od ponad 80-ciu lat symbolizującego walkę o prawa robotnicze, powołujemy Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Celem Wolnych Związków Zawodowych jest organizacja obrony interesów ekonomicznych, prawnych i humanitarnych pracowników. Czytaj dalej →

Tadeusz Hołówko: Co robotnik polski zdobył przez niepodległość [1923]

Dziś widzimy, że miała słuszność Polska Partia Socjalistyczna, twierdząc, że dopiero w niepodległej Polsce robotnik polski będzie mógł należycie zorganizować się i skutecznie walczyć o lepsze dla siebie jutro. Czytaj dalej →

Nowsze teksty →
↑ Wróć na górę