„Z Pola Walki”
Wielka data (W pięćdziesiątą rocznicę założenia PPS)
[1942]
Przed półwiekiem, w 1892 roku, została powołana do życia Polska Partia Socjalistyczna. W historii narodu polskiego oznacza to datę podjęcia hasła niepodległości z rąk szlachty i mieszczaństwa przez nową klasę społeczną i zespolenia sprawy polskiej z potężnym prądem wyzwolenia mas pracujących z wszelkiego wyzysku i ucisku. Dla polskich mas pracujących, w mieście i na wsi, wyznaczyła ta data heroiczny cel walki, ogniskujący wszelkie pragnienia narodu i ujarzmionej pracy. Dla klasy robotniczej, świeżo ukształconej w swej świadomości klasowej przez bohaterski wysiłek i ofiarę „Proletariatu”, otworzony został wielki szlak walki, po którym od tej chwili proletariat polski szedł wytrwale i bez wahań.
I oto stał się fakt w historii naszej jedyny. W ciągu tego półwiecza powstawały i rozkwitały najrozmaitsze organizacje polityczne i społeczne. Epoka nagłych zmian i silnych wstrząsów wyłaniała coraz to nowe prądy i tworzyła najrozmaitsze zespoły polityczne, wyrastające z tych nurtów. Wszystko to rozproszyło się i zanikło. Żadna partia polityczna nie przetrwała tego czasu. Jedna tylko Polska Partia Socjalistyczna, mimo tysięcznych przeciwności i zapór, trwa z wysoko wzniesionym sztandarem Niepodległości i Socjalizmu, zapisując każdą chwilę tego półwiecza swym wysiłkiem i ofiarą.
Po wielekroć sztandar ten, wśród ciemnych nocy chwilowego tryumfu tyranii, bywał jedynym symbolem życia i walki narodu polskiego.
Ile razy rozpalała się walka, czy na Grzybowie, czy na szlaku Legionów, czy ostatnio w obronie Warszawy i Gdyni, sztandar PPS prowadził klasę robotniczą ku spełnieniu obowiązku wobec ideałów Wolności i Sprawiedliwości, skupiając przy sobie najlepszych synów narodu. Nie obniżyła jego lotu ani przemoc wrogów, ani słabość jednostek, szukających łatwych dróg kompromisu bądź z zaborcą, bądź ze swojską reakcją. Zarówno represje i terror, jak i próby rozbicia wewnętrznego przez różne twory w rodzaju moskalofilskiej „Lewicy” [PPS-Lewica], czy prosanacyjnej „BBS” [ironiczna nazwa rozłamowej grupy PPS – dawna Frakcja Rewolucyjna, która weszła w skład sanacyjnego Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem – przyp. redakcji Lewicowo.pl], odbijały się zawsze od niezłomnych szeregów Polskiej Partii Socjalistycznej.
Również w życie międzynarodowe PPS wniosła niezniszczalne wartości. Wpływem swym przekreśliła zaborcze granice imperiów. Doświadczeniem swej walki zbrojnej w latach rewolucji nadała Międzynarodówce Socjalistycznej nowy bojowy ton. W przededniu obecnej wojny była jedną z pierwszych partii robotniczych, organizujących opinię światową przeciwko szykującej się agresji faszyzmu, rzucając jednocześnie całą swą siłę na szalę przygotowania własnego kraju dla odparcia najazdu.
Obecnie wchodzimy w okres pięćdziesiątego roku istnienia tej partii polskiego proletariatu. Znów przemoc hula, znów wokół panuje noc ciemna i trwa bój nierówny z wrogiem okrutniejszym niż kiedykolwiek. należy podnieść i uwypuklić to zjawisko półwiekowej, wiernej służby ideałom Niepodległości i Socjalizmu. Wskazuje ono nam, że tylko wierność idei i wytrwałość w walce stwarzają rzeczy wielkie i wytrzymujące próbę czasu. Dlatego też wszystkie ośrodki polskiego życia robotniczego w kraju i na emigracji organizują w tym roku, w zakresie umożliwionym przez konspirację, szereg akcji uprzytamniających znaczenie walk prowadzonych przez PPS i rolę, jaką ta partia odegrała w różnych epokach życia polskiego. Będzie to zarazem silną manifestacją wymierzoną przeciwko okupantowi, ujawniającą słuszną dumę proletariatu polskiego, żywotność i wierność dla starych sztandarów.
Niech żyje Niepodległa Polska Ludowa!
Niech żyje PPS!
Centralne Kierownictwo Ruchu Mas Pracujących Polski Styczeń 1942 r.
Powyższy tekst przedrukowujemy za: „Z Pola Walki. Cele i drogi podziemnego ruchu robotniczego w Polsce (1939-1942)”, Nakładem „Nowej Polski”, Londyn 1943. Od tamtej pory prawdopodobnie nie był wznawiany, ze zbiorów Remigiusza Okraski.
Tekst publikujemy w 120. rocznicę utworzenia Polskiej Partii Socjalistycznej.
Wiele tekstów poświęconych Polskiej Partii Socjalistycznej można znaleźć w dziale PPS.