Program Gminy Narodowo-Socjalistycznej „Pobudka”
[1889]
Zasady
I. Niezaprzeczalnym prawem człowieka i narodu jest prawo bytu i wszechstronnego rozwoju sił przyrodzonych.II. Polityczny i społeczno-ekonomiczny ustrój dzisiejszych społeczeństw , oparty na sile brutalnej i przywileju własności, gwałci na każdym kroku powyższe prawo.
III. Jako taki winien być zniesiony i zastąpiony przez ustrój oparty na zasadach ekonomicznej równości, politycznej wolności i narodowej niepodległości.
IV. Wobec ucisku rządów, egoizmu i zaślepienia klas uprzywilejowanych, ustrój ten może być osiągnięty jedynie drogą rewolucji, która dojrzewa dziś w łonie cywilizacji nowożytnej, zaznaczając się szeregiem wzmagających się walk politycznych, społecznych i narodowych.
V. Walki te, ze wzrostem świadomości sił rewolucyjnych, tracą coraz bardziej charakter żywiołowy, co jest gwarancją ich ostatecznego zwycięstwa.
VII. Dążyć przeto będziemy do odzyskania niepodległości Polski, jako jedynej poważnej gwarancji swobód narodowych, wobec zagrożonych przez najazd praw bytu i pomyślnego rozwoju narodu polskiego.
VIII. Dążyć również będziemy do radykalnego przewrotu panujących w Polsce społeczno-ekonomicznych stosunków, opartych na wolnym najmie i własności prywatnej, jako sprzecznych z powyżej wygłoszonymi zasadami.
Unarodowienie ziemi, nieruchomości i narzędzi pracy kolektywnej.
Organizacja wspólnej pracy na podstawie unarodowionej własności, pod kontrolą narodu.
Możliwie szeroka polityczna decentralizacja oparta na zasadzie powszechnego głosowania, gwarantująca wolność polityczną i równość społeczną wszystkim obywatelom bez różnicy ras, płci i wyznań.
XI. Naród zapewnia każdej jednostce środki do życia i wszechstronnego rozwoju sił przyrodzonych (wychowanie, wykształcenie etc.), stosownie do sumy bogactw narodowych, pod warunkiem współpracownictwa na korzyść narodowego dobra.
XII. Naród zapewnia środki do życia jednostkom niezdolnym do pracy.
XIV. Rewolucję międzynarodową rozumiemy jako koalicję rewolucji dokonywających się w łonie pojedynczych narodów. Nie przesądzając, któremu z narodów wypadnie rola inicjatora w powszechnym ruchu, ani też w chwili wybuchu rewolucji, liczyć będziemy przede wszystkim na organizację polskich sił rewolucyjnych.
XV. Sprzymierzeńcami naszymi są wszystkie partie walczące o wolność polityczną i rozszerzenie równości społecznej, o ile jednak umiarkowanymi dążeniami nie krępują naszej działalności.
XVI. Działalność nasza skierowana będzie ku wytworzeniu w Polsce, przez propagandę niniejszego programu, socjalno-rewolucyjnej partii zdolnej pozyskać sympatię ludu przez energiczną obronę jego interesów i ująć ster przyszłego narodowo-rewolucyjnego ruchu.
XVII. Granice przyszłej Rzeczypospolitej Polskiej określi sama rewolucja.
Powyższy program przyjęto w roku 1889 i opublikowano w pierwszym numerze pisma „Pobudka”, styczeń 1889 r. Gmina Narodowo-Socjalistyczna „Pobudka” została utworzona w Paryżu w 1888 r. przez Stanisława Barańskiego, działacza socjalistycznego, wcześniej członka I Proletariatu, który jednak opuścił z powodu lekceważenia przez ugrupowanie postulatów niepodległościowych.