AFP
Deklaracja Anarchistycznej Federacji Polski
[1929]
AFP opiera się na ideologii anarchizmu jako ruchu społecznego wyzyskiwanych i uciskanych mas pracujących, tj. robotników, chłopów bezrolnych i małorolnych i nieuprzywilejowanych pracowników umysłowych i dąży do obalenia drogą rewolucji socjalnej obecnego kapitalistyczno-państwowego ustroju społecznego. Stojąc na stanowisku walki klas AFP łączy w niej pojęcie walki mas proletariackich o ich wyzwolenie całkowite z zaprowadzeniem ustroju wolności politycznej i równości ekonomicznej dla całego społeczeństwa, innymi słowy – walczy o społeczeństwo bezklasowe. AFP uważa, że istnienie kapitalizmu jest niemożliwe bez istnienia państwa i że istnienie państwa musi mieć jako odpowiednik ekonomiczny istnienie kapitalizmu prywatnego lub państwowego. Wobec tego uważa, że osiągnięcie wyzwolenia mas pracujących jest związane nie tylko z obaleniem kapitalizmu, lecz również z równoczesnym obaleniem państwa.
AFP wypowiada się przeciwko wszelkim formom państwowym ustroju społecznego po rewolucji socjalnej, chociażby jako zjawisk tak zwanego okresu przejściowego. Jest bezwzględnie przeciwną wszelkim dyktaturom i uważa, że budownictwo społeczeństwa socjalistycznego według zasad anarchistycznych musi dla pomyślnego rozwoju rewolucji zacząć się od pierwszej chwili jej zwycięstwa.
AFP dąży do ustroju społecznego, opartego na zasadach komunizmu bezpaństwowego. Budowa tego ustroju opiera się na wolnych Radach Robotniczych i Chłopskich, oraz innych instytucjach, wyłonionych przez masy i znajdujących się pod ich bezpośrednią kontrolą. Wszystkie te instytucje powiązane są ze sobą na zasadach autonomii i skoordynowane w swej działalności w obrębie federacji gminnej, krajowej i międzynarodowej.
AFP propaguje bezpośrednią walkę klasową w myśl zasad akcji rewolucyjnej, zmierzającej do przyśpieszenia wybuchu rewolucji socjalnej. Zwalcza: parlamentaryzm, partie polityczne, centralizm w organizacjach robotniczych, nacjonalizm, klerykalizm oraz militaryzm.
AFP stoi na stanowisku ruchu zawodowego (rewolucyjnego syndykalizmu) i jako organizacja w tym sensie do niego się ustosunkowuje. Uważa za swój obowiązek zbliżanie ruchu zawodowego do zasad rewolucyjnej akcji bezpośredniej i anarchizmu, będąc jednak przeciwko kierowaniu nim przez jakąkolwiek organizację czy partię polityczną.
Jako swe główne zadanie do czasu wybuchu Rewolucji Socjalnej AFP uważa 1) propagandę swych zasad ideologicznych i taktycznych wśród mas robotniczych, chłopskich i inteligencji pracującej i skupienie ich pod swoimi sztandarami; 2) zbliżenie ruchu zawodowego proletariatu miejskiego i wiejskiego do zasad rewolucyjnej akcji bezpośredniej i federalizmu oraz oddziaływanie na inne kierunki robotnicze; 3) branie udziału we wszystkich przejawach walki robotniczo-chłopskiej zarówno o zdobycie ekonomiczne jak i swobody polityczne, zaostrzając przeciwieństwa klasowe, podkreślając za każdym razem tło społeczne tej walki i wskazując jako jej cel ostateczny obalenie ustroju kapitalistycznego, państwowego, drogą rewolucji socjalnej i zbudowania ustroju Wolnych Rad Robotniczo-Chłopskich; 4) głosi walkę z militaryzmem przez propagandę w wojsku, propagandę strajku powszechnego na wypadek wybuchu wojny i przez zniszczenie składów amunicji.
AFP uważa za główne zadanie organizacji anarchistycznej podczas rewolucji socjalnej umożliwić zwycięstwo rewolucji przez: 1) stanie na straży, by rewolucji nie opanowały rewolucyjne kierunki państwowe ... [nieczytelne] twórczej pracy anarchistycznej; 2) zastosowanie zasad równości ekonomicznej i politycznej w życiu społecznym natychmiast po zwycięstwie rewolucji socjalnej. Walkę z kontrrewolucją należy prowadzić drogą powszechnego uzbrojenia mas pracujących w miarę możności i stosunkowo do potrzeby skoordynowanego przez Rady Delegatów Żołnierzy, działające w porozumieniu z Radami Robotniczo-Chłopskimi. Zupełna gwarancja obrony rewolucji da się osiągnąć jedynie wraz z owocnym rozwiązywaniem twórczych, ekonomiczno-społecznych zadań rewolucji.
AFP jest organizacją federalistyczną grup, opierającą się na uzgodnionej linii ideologicznej i taktycznej, będącej obowiązującą wytyczną jej działalności.
Podstawą działalności organizacji jest inicjatywa grup, podlegająca w kwestiach natury nielokalnej i nieprzewidzianych przez obowiązująca linię ideologiczną i taktyczną kontroli całej organizacji.
Stojąc na gruncie tej deklaracji AFP wypowiada się kategorycznie zarówno ze względów ideowych jak i taktycznych przeciwko państwowym i centralistycznym tendencjom w łonie ruchu anarchistycznego i zapowiada ostrą z nimi walkę.
Wzywa organizacje anarchistyczne wszystkich krajów do stworzenia Międzynarodówki Anarchistycznej, opartej na uzgodnionej linii ideologicznej i organizacyjnej
Tekst deklaracji Anarchistycznej Federacji Polski zamieszczamy za „Sprawozdaniem z ruchu komunistycznego i anarchistycznego za czas od 1 stycznia do 31 maja 1929”, Archiwum Akt Nowych (AAN), Zespół: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (dopływ), Sygnatura: 1033, karty: 35-36. Poprawiono pisownię wedle obecnych reguł. Na potrzeby Lewicowo.pl tekst udostępnił Piotr Grudka.