„Robotniczy Przegląd Gospodarczy”
Opinia klasy robotniczej
[1936]
Przed paru tygodniami głośny na cały świat proces 16. działaczy bolszewickich zakończony został wyrokiem śmierci i rozstrzelaniem skazanych. Już w czasie procesu, Międzynarodówki zawodowa i socjalistyczna zażądały zapewnienia podsądnym możliwości całkowitej obrony prawnej oraz nie wydawania w żadnym wypadku wyroków śmierci. Opinia ta została przez władze Związku Sowieckiego i kierownictwo partii komunistycznej zupełnie zlekceważona. Co gorzej, wywołało to ze strony kierowników Związku Sowieckiego i prasy bolszewickiej szereg niesamowitych napaści i oszczerstw. Wyrok wykonano po przeprowadzeniu dochodzenia sądowego. W oskarżonych wywołano jednak taki nastrój strachu i upokorzenia, że na rozprawie wymyślali oni sami na siebie, piętnowali siebie jako wrogów klasy robotniczej i chwalili swoich prześladowców, sądząc zapewne, że uratuje im to życie. Przewód sądowy i zachowanie się samych podsądnych obudziły w szerokiej opinii klasy robotniczej odzew oburzenia i potępienia.
Przypominamy sobie przed kilku laty przetłumaczoną książkę Conrada (Korzeniowskiego) pod tytułem „W oczach Zachodu”. Przedstawione zostało bardzo plastycznie w tej powieści tło psychiczne niezrozumiałych dla człowieka Zachodu stosunków na terenie Rosji carskiej, walk rewolucyjnych i metod prowokacji, stosowanych w mistrzowski sposób przez władze carskie. Stwierdzić z ubolewaniem należy, że proces moskiewski niestety bardzo smutne budzi porównania i wnioski. W 20 lat prawie po rewolucji bolszewickiej, obecni władcy ZSSR zniszczyli część tej wielkiej tradycji, jaką reprezentowały osoby, mniej czy więcej sympatyczne dla nas, socjalistów z Zachodu – Kamieniewa i Zinowiewa oraz rywala obecnego wodza ZSSR, Stalina – Lwa Trockiego, przebywającego na wygnaniu.
Komisja Centralna Związków Zawodowych podjęła w sprawie rozprawy z tymi 16. rozstrzelanymi bolszewikami uchwałę, ostro piętnującą takie metody postępowania wobec najbliższych sobie towarzyszy. Uczyniła to Komisja między innymi dlatego, że niestety mamy ciągle do czynienia z najdzikszymi oskarżeniami na najbardziej wysuniętych naprzód działaczy robotniczych w Polsce. Najdziksze oskarżenia, stawiane zasłużonym w walce towarzyszom, nabierają w świetle procesu 16. i jego zakończenia tragicznego swoistych barw. Świadczą one o tym, że partia komunistyczna w Rosji i jej ekspozytury nie usiłują nawet dochodzić istoty rzeczy we wszystkich tych wypadkach, gdy to dla jakiejś mniej lub więcej znanej przyczyny jest im potrzebne, by tego lub innego z przeciwników oczernić i pogrążyć w błocie.
Postęp w życiu gospodarczym Sowietów i wielkie zdobycze osiągnięte przy realizacji słynnych bolszewickich pięciolatek, poprawa położenia robotników i chłopów w ZSSR, wszystko to raduje i cieszy całą klasę robotniczą Polski. Tym dziwniejsze jest przeto, że w warunkach postępu widocznego i poprawy sytuacji, władze bolszewickie dochodzą do tego, iż nie umieją inaczej rozstrzygnąć sporu wewnątrz swej organizacji, jak w drodze rozstrzeliwania przeciwników obecnego reżimu.
Strzały, które padły do 16. rozstrzelanych starych bolszewików, samobójstwo długoletniego kierownika i wodza rosyjskich związków zawodowych Tomskiego, starego katorżnika, niewątpliwie utrudnią tylko i osłabią możliwość poszukiwania wspólnej platformy dla ruchu robotniczego robotników Zachodu i ZSSR. W naszych oczach bowiem socjalizm musi służyć sprawie wolności i szczęśliwości człowieka, a nie jego pognębieniu i upodleniu.
Komisja Centralna Związków Zawodowych w Polsce widzi przyczynę tego straszliwego zjawiska w braku prawdziwej demokracji mas pracujących w Sowietach i degeneracji dyktatury partii komunistycznej.
Jednocześnie Komisja Centralna Związków Zawodowych w Polsce – składa stanowczy protest przeciwko napaści rządu sowieckiego na Międzynarodówkę Zawodową i Socjalistyczną w związku z wysłaniem depeszy do Moskwy w obronie elementarnych praw ludzkich 16. oskarżonych przez GPU.
Powyższy tekst pierwotnie ukazał się w miesięczniku „Robotniczy Przegląd Gospodarczy” nr 9/1936. „RPG” był organem prasowym Komisji Centralnej Związków Zawodowych, tzw. klasowych związków zawodowych, związanych z Polską Partią Socjalistyczną. Tekst od tamtej pory nie był wznawiany, poprawiono pisownię wedle obecnych reguł, ze zbiorów Remigiusza Okraski.